To czwarta najpoważniejsza choroba na świecie. 23 lutego - Światowy Dzień Walki z Depresją

Dziś przypada Światowy Dzień Walki z Depresją. Według szacunków WHO chorobą tą dotkniętych jest około 280 milionów ludzi na świecie. Depresja stanowi coraz większy problem zdrowotny i społeczny. To nie tylko smutek czy przygnębienie, ale podstępna choroba, występująca najczęściej na świecie. Z danych NFZ wynika, że, w naszym kraju z depresją zmaga się około 1,5 mln Polaków.

23 lutego to zarówno Światowy jak i Ogólnopolski Dzień Walki z Depresją. W Polsce został ustanowiony przez Ministra Zdrowia w 2001 r. Celem jest zwrócenie uwagi na to, jak poważną chorobą jest depresja oraz gdzie można szukać pomocy.

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) alarmuje, że depresja jest czwartą najpoważniejszą chorobą na świecie. Eksperci ostrzegają, że do 2030 r. stanie się pierwszą najczęściej diagnozowaną jednostką chorobową na świecie. Według danych WHO, aż 350 mln osób na świecie choruje na depresję, w Europie blisko 85 mln. Nieleczona może prowadzić do śmierci.  Szacuje się, że w 2020 roku depresja zajmie pierwsze miejsce na liście przyczyn zgonów.

Rośnie liczba osób poniżej 18 roku życia, które zmagają się z depresją. W Polsce war­tość refundacji le­ków przeciwde­pre­syj­nych dla osób w tym wieku wyniosła w 2021 r. 191 mln zł. WHO informuje, że depresja jest czwartą najczęstszą przyczyną śmierci młodych ludzi w wieku 15-29 lat, którzy z powodu choroby odbierają sobie życie.

W Polsce ubiegły rok był rekordowy pod względem liczby prób samobójczych podejmowanych przez dzieci i młodzież. We­dług ra­por­tu Fun­da­cji Grow­SPA­CE, w 2022 roku od­no­to­wa­no 2031 próby sa­mo­bój­cze z czego 150 zakończyło się śmiercią. W sto­sun­ku do da­nych z roku 2020 to wzrost o 150 proc. Najmłodsze dzieci w tej grupie były w wie­ku 7-12 lat.

Według badań UNICEF, przeprowadzonych w 21 krajach świata, ponad 13 proc. nastolatków w wieku 10–19 lat mierzy się ze zdiagnozowanymi zaburzeniami psychicznymi. W Polsce wyższy jest odsetek dzieci i nastolatków, które borykają się z depresją i zaburzeniami psychicznymi (według różnych źródeł od 17 do nawet 20 proc.). W raporcie opublikowanym na początku stycznia br. NFZ wskazuje, że liczba niepełnoletnich pacjentów leczących się na zaburzenia lękowe i depresyjne w latach 2013–2021 wzrosła aż o 120 proc.

Depresja nie jest chwilowym obniżeniem nastroju, ale poważnym zaburzeniem psychicznym. Znacznie utrudnia dotychczasowe funkcjonowanie w wielu sferach życia, takich jak praca czy relacje z innymi ludźmi. Jest źródłem cierpienia dla osób jej doświadczających. Pojawia się uczucie bezsilności, bezradności, unikamy spotkań ze znajomymi, towarzyszy nam ciągłe uczucie zmęczenia.  Często pierwsze objawy pozostają niezauważone, nie tylko przez bliskich, ale nawet samych pacjentów.

Specjaliści przypominają i podkreślają, że depresja nie jest oznaką słabości, to choroba, jak każda inna.

Mało mówi się również o depresji maskowanej, a jest to specyficzny rodzaj zaburzeń depresyjnych, które dają mało charakterystyczne objawy, różniące się od klasycznych rodzajów tej choroby. Mogą to być różnego rodzaju bóle, lęki, fobie, natręctwa, problemy z układem krążenia, zaburzenia odżywiania czy nawet skłonności do używek. Jak podkreślają eksperci, z powodu nieswoistych objawów depresja maskowana mylona jest ze schorzeniami somatycznymi, czyli zaburzeniami mającymi bezpośredni związek z problemami natury psychicznej.

Depresja – gdzie szukać pomocy

Osoby chore na depresję, a także ich bliscy mają do dyspozycji kilka infolinii, dzięki którym mogą otrzymać pomoc i poradę:

• 116 123 – bezpłatny kryzysowy telefon zaufania dla dorosłych w kryzysie emocjonalnym, czynny przez 7 dni w tygodniu w godz. 14.00–22.00
• 116 111 – bezpłatny telefon zaufania dla dzieci i młodzieży, czynny całą dobę przez 7 dni w tygodniu
• 800 108 108 – bezpłatny telefon wsparcia, czynny od poniedziałku do niedzieli (z wyjątkiem dni świątecznych) w godz. 14.00–20.00
• 121 212 – bezpłatny telefon zaufania dla dzieci i młodzieży Rzecznika Praw Dziecka, czynny całą dobę przez 7 dni w tygodniu
• 22 635 09 54 – telefon zaufania dla osób starszych, czynny w poniedziałek, środę, czwartek w godz. 17.00–20.00

Ministerstwo Zdrowia uruchomiło również specjalną infolinię dla dzieci i młodzieży z problemami natury psychicznej. Numer telefonu 800 12 12 12 działa bez przerwy i jest bezpłatny. Oferuje doraźne wsparcie psychologiczne dla dzieci i młodzieży oraz ich opiekunom i rodzicom. Dla młodzieży preferującej kontakt pisemny, przygotowany również został czat dostępny na stronie internetowej Rzecznika Praw Dziecka pod adresem czat.brpd.gov.pl.

Warto również zapoznać się z poradami na stronie https://wyleczdepresje.pl/

Źródło: nfz.gov.pl/ gov.pl/ hellozdrowie.pl/ raport nfz/ raport fundacji Grow­SPA­CE/