80. rocznica deportacji społeczności żydowskiej z Pułtuska

W związku z 80. rocznicą deportacji społeczności żydowskiej z Pułtuska przez Niemców, 26 września 2019 r. odbyły się uroczystości, których organizatorami byli Starosta Powiatu Pułtuskiego, Burmistrz Miasta Pułtusk, Muzeum Regionalne w Pułtusku, Pułtuskie Stowarzyszenie Dialogu Most oraz Stowarzyszenie Byłych Mieszkańców Pułtuska w Izraelu.

Wydarzenie rozpoczęło się o godz. 10:00 w siedzibie Muzeum Regionalnego w Pułtusku przy ul. Rynek 36 od rozstrzygnięcia konkursu historyczno-literackiego „Pułtuski Krajobraz Pamięci”. Prezes Pułtuskiego Stowarzyszenia Dialogu Most, pani Aneta Szymańska wraz z Dyrektorem Muzeum panem Andrzejem Popowiczem, powitali przybyłych gości, wśród których znaleźli się Zastępca Burmistrza Miasta Pułtusk, pan Tomasz Sobiecki, prorektor ds. zagranicznych Akademii Humanistycznej im. A. Gieysztora, dr Krzysztof Ostrowski, pan Severin Gurman, syn pułtuszczan wysiedlonych we wrześniu 1939 r. oraz licznie zgromadzona młodzież z pułtuskich szkół: Publicznej Szkoły Podstawowej nr 2 z Oddziałami Integracyjnymi im. Henryka Sucharskiego w Pułtusku, Liceum Ogólnokształcącego im. Piotra Skargi w Pułtusku oraz Zespołu Szkół Zawodowych im. Jana Ruszkowskiego w Pułtusku.

Pierwsze miejsce w konkursie, który polegał na spisaniu własnych lub znanych z rodzinnych opowieści wspomnień związanych z polsko-żydowskimi relacjami szczególnie podczas II wojny światowej, zajęła pani Jadwiga Kaźmierczak. Przyznano także dwa wyróżnienia: Marcie Gralewskiej, uczennicy Zespołu Szkolno-Przedszkolnego im. rtm. Witolda Pileckiego w Przemiarowie oraz Monice Gralewskiej, uczennicy Liceum Ogólnokształcącego im. Piotra Skargi w Pułtusku. Laureatkom wręczono nagrody ufundowane przez organizatorów konkursu.

Po wręczeniu nagród i okolicznościowych dyplomów wszyscy przeszli pod pomnik upamiętniający pułtuską społeczność żydowską przy Alei Polonii, gdzie przedstawiciele samorządu powiatu i gminy Pułtusk, Akademii Humanistycznej im. Aleksandra Gieysztora, Muzeum Regionalnego, Pułtuskiego Stowarzyszenia Dialogu Most oraz pułtuskich szkół złożyli kwiaty i zapalili znicze. Następnie pani Aneta Szymańska przedstawiła zarys historyczny tragicznych wydarzeń sprzed 80 lat. Głos zabrał też pan Severin Gurman dziękując za zorganizowanie uroczystości i wspominając traumatyczne przeżycia swojej rodziny.

Po oddaniu hołdu przed pomnikiem rozpoczął się spacer śladami ostatnich chwil pułtuskich Żydów w rodzinnym mieście. Ze względu na niesprzyjającą pogodę, spacer został skrócony i spod pomnika grupa ruszyła w kierunku ul. Słowackiego i dalej na kładkę, gdzie w 1939 r. stał drewniany most. Podczas spaceru trzykrotnie zatrzymano się i w miejscach tych odczytane zostały wspomnienia uczestników i świadków wydarzeń. W miejscach tych również zapalono znicze. Pani Aneta Szymańska przygotowała specjalne kartki, którymi symbolicznie zaznaczyła miejsca wydarzeń. Spacer zakończono apelem pamięci i krótką modlitwą z Księgi Psalmów.

Po oficjalnej części, na koniec zapalono symboliczne znicze w parku Domu Polonii – miejscu, gdzie Niemcy zgromadzili wysiedlanych Żydów i pod pozorem rejestracji, ograbiali ich z całego dobytku.

Do zgromadzonych dołączyli przedstawiciele Domu Polonii z Zastępcą Dyrektora ds. Gastronomii, panem Włodzimierzem Żbikowskim na czele.

Autor: Monika Żebrowska- Muzeum Regionalne w Pułtusku

Zdjęcia: Muzeum Regionalne w Pułtusku

autor: J K